Mevcut kaynaklar ve ilgili kuruluşlar

• http://www.inclusivedesigntoolkit.com/ Kapsayıcı tasarım nedir ve neden yapılmalıdır? Bu web sitesinden yandaki sorulara ilişkin net cevaplar bulabilirsiniz. Web sitesi ayrıca kapsayıcı tasarım sürecini açıklamakta; simülasyon gereçleri ve kapsama konusunun tersi olan “hariç tutma”yı hesaplamaya olanak sağlayacak araçlar hakkında bilgi sağlamaktadır.

• http://designingwithpeople.rca.ac.uk Bu web sitesi kapsayıcı tasarım ile ilgili basit metotlar ve araçları ortaya koymaktadır. Ayrıca engelli bireylerin gerçek verilerine dayanan 10 adet persona profilini, bu insanların gündelik aktivitelerine yönelik bilgileri, 20 araştırma metodunu ve etik konusunda yönlendirmeyi içermektedir.

• http://universaldesign.ie Bu web sitesi kapsamında inşa edilmiş çevrelere, ürünlere/hizmetlere ve teknolojiye/bilişim ve iletişim teknolojilerine ilişkin örnekleri bulabilirsiniz. Aynı zamanda web sitesinde evrensel tasarım ile ilgili herkesin erişimine açık ve indirilebilir kılavuzlar, kitapçıklar ve akademik yayınlar bulunmaktadır.

Kilit mevzuat, politikalar ve standartlar

Sözleşmenin prensipleri şöyledir:

• Kendi seçimlerini yapma özgürlükleri ve bağımsızlıklarını da kapsayacak şekilde, engelli bireylerin insanlık onuru ve bireysel özerkliklerine saygı gösterilmesi;

• Ayrımcılık yapılmaması;

• Engellilerin topluma tam ve etkin katılımlarının sağlanması;

• Farklılıklara saygı gösterilmesi ve engellilerin insan çeşitliliğinin bir parçası olarak kabul edilmesi;

• Fırsat eşitliği;

• Erişilebilirlik;

• Kadın ve erkek eşitliği;

• Engelli çocukların gelişim kapasitesine ve kendi kimliklerini koruyabilme haklarına saygı duyulması.

CEN Standardı: Erişilebilirlik üzerine: EN 17161:2019 (Avrupa Standardı)

• https://www.cen.eu/news/brief-news/Pages/NEWS-2019-014.aspx

  Bu bir Avrupa süreç standardıdır; her düzeyde kuruluşların sağladıkları ürünlerin ve hizmetlerin erişilebilirliğini ve kullanılabilirliğini sürekli olarak geliştirebilmeleri ve yönetebilmeleri için Evrensel Tasarım (Herkes için Tasarım) yaklaşımını kullanmaları ile ilgilidir.

• Eşitlik Yasası 2010: yönlendirme (Birleşik Krallık)
  https://www.gov.uk/guidance/equality-act-2010-guidance

• Birleşik Krallık Eşitlik Yasası, aşağıdaki yasalar ile birlikte ayrımcılık mevzuatını bir araya getirmiştir:

• Cinsiyet Ayrımcılığı Yasası 1975 (Birleşik Krallık)

• Irk İlişkileri Yasası 1976 (Birleşik Krallık)

• Engelli Ayrımcılık Yasası 1995 (Birleşik Krallık)

Projeler ve örnekler

• Apple: erişilebilirlik

  https://www.apple.com/uk/accessibility/ Bu websitesinde Apple’ın tasarımlarındaki farklı kullanıcı yetilerini nasıl değerlendirdiğini ve barındırdığını görebilirsiniz.

• Fixperts

  http://fixing.education/films Sorunlara ustaca, cömert ve ilham verici düzeltmeler sağlayan ve her biri 3dk olan 500’den fazla kısa Fixperts projesi filminin bulunduğu websitesi. Ayrıca, Fixperts filmlerini seçtiğiniz kategorilere göre de izleyebilirsiniz (ör. icatlar, engellilik, yaş, ev, iş, toplum, kendin yap vb).

• Kapsayıcılık konusunda ödüller kazanmış olan websitesi:

  https://www.gov.uk/ Bu websitesi, Birleşik Krallık devlet hizmetlerini ve gerekli bilgileri nasıl “daha basit, net ve hızlı” bulabileceğinizi gösteren iyi bir örnek ortaya koymaktadır.

Engellilik üzerine bilgi

Dünya Sağlık Örgütü (WHO): İşleyiş, Engellilik ve Sağlık Doğrultusunda Ortak Bir Dil - Uluslararası İşleyiş Sınıflandırması

https://www.who.int/classifications/icf/icfbeginnersguide.pdf?ua=1

Genellikle ICF olarak bilinen Uluslararası İşleyiş, Engellilik ve Sağlık Sınıflandırması; sağlık ve sağlıkla ilgili aşamaların tanımları ile ilgili ortak bir dil ve çerçeve ortaya koymaktadır. Sağlık ve sağlık ile ilgili alanlara yönelik bir sınıflandırma sunmaktadır. Bu alanlar bedenden, bireysel ve toplumsal perspektiflere yönelik olarak iki liste halinde sınıflandırılmıştır: (1) beden işlevlerinin ve yapısının bir listesi; (2) faaliyet ve katılım alanlarının bir listesi.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Yardımcı Teknolojiler Üzerine Küresel İş Birliği (GATE - Global Cooperation on Assistive Technology) https://www.who.int/phi/implementation/assistive_technology/phi_gate/en/

GATE, Dünya Sağlık Örgütünün küresel bir girişimidir. Bu girişim, uluslararası örgütleri, bağış kuruluşlarını, meslek kuruluşlarını, akademiyi ve kullanıcı gruplarını temsil eden paydaşlarla, yardımcı teknolojiye erişimi artırmaya yönelik Engelli Hakları Sözleşmesi’nin yükümlülüklerini yerine getirmek için ortaklık sağlamaktadır.

Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzu (WCAG) 2.1
https://www.w3.org/TR/WCAG/
WCAG 2.1 Web içeriğini daha erişilebilir hale getirmek için geniş ölçüde önerileri kapsamaktadır. Bu öneri ve yönlendirmelere uyulduğu takdirde oluşturulan içerik; görme, duyma, motor beceri, konuşma, ışığa duyarlılık gibi farklı düzeylerdeki engellilik durumlarına ek olarak belirli ölçüdeki öğrenme ve bilişsel sınırlılıklar ve bu durumların kombinasyonları da dahil olmak üzere olabildiğince fazla engelli insan için daha erişilebilir olacaktır. Bu yönlendirmeler, web içeriğinin masaüstü bilgisayarlarda, dizüstü bilgisayarlarda, tabletlerde ve mobil cihazlarda erişilebilirliğine yönelik bilgiler de vermektedir.

Erişebilirim Platformu
http://www.erisebilirim.com/
Erişebilirim; Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği’nin projesi kapsamında ortaya çıkmış olan, erişilebilirlik konusu üzerine ve kentsel planlamadan endüstriyel ürünlere kadar farklı ölçeklerde tasarımı yönlendirebilecek kapsamlı bilgiyi ve eğitim videolarını barındıran bir platformdur. İçeriğinde birçok indirilebilir güncel rapor ve uygulama örnekleri de bulunmaktadır.