TASARLAYANLAR:
Açelya İster, Berkay Karanfil, Hakan Özcan, Muharrem Tonyalı, Simay Gedik, Eylem Yurtsever (ANKV)
ThisWay Uygulaması:
Proje ile görme engelli bireyler için geliştirilen, motorlu araç trafiği hatlarında güvenli geçişe yönelik incelenen uygulamaların daha kapsayıcı çerçevede ele alınması ve engelli bireyler için daha erişilebilir bir ulaşım sisteminin kurulması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında sadece görme engelli bireyler değil, aynı zamanda engel grubunda tanımlanmayan ama hareket kabiliyeti açısından dezavantajlı yayaların da ulaşımdaki erişilebilirliğinin artırılması hedeflenmektedir. Projenin çıkış noktası her ne kadar görme engelli bireylerin kent içi ulaşımda yaşadığı sorunlar ve konforsuz kamusal mekan kullanımı olsa da tartışmalar sonucunda tüm dezavantajlı kullanıcıların beklentisine uygun bir mobil uygulama oluşturulmuştur.
Ön araştırmalar, STK sunumları ve özel olarak STK tasarım ortağıyla yapılan görüşmeler sonucu görme engelli bireylerin günlük yaşamda ulaşım konusunda ne tür zorluk ve problemlerle karşılaştıkları belirlenmiş, bu problemlerden yola çıkılarak çözüm önerileri geliştirilmiştir. Proje kapsamında çözülmesi hedeflenen problemler;
- Yaya geçitlerinde bulunan sesli uyarıcılardaki ses şiddeti, trafik yoğunluğuna bağlı olarak yetersiz kalırken, trafik yoğunluğunun az olduğu durumlarda ise rahatsız edici bir seviyede uyarı vermesi;
- Yaya geçitlerinde zeminde bulunan uyarıcı sarı şeritlerin işgal edilmesi;
- Her yaya geçidinde engelli bireyler için uyarıcı işaretlerin eksikliği;
- Engelli bireylerin olası acil bir durumda çözüm sağlayıcı araca erişim zorluğu çekmesi;
- Engelli bireyler kadar herhangi bir engeli olmayan bireylerin de yaya kaldırımlarındaki olası bozukluk, yenileme durumlarında yaşadıkları olumsuzluklar;
- Özellikle yaya yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerde engelli bireyler gibi belli ölçüde dezavantajlı olarak değerlendirebileceğimiz ama yeterince dikkate alınmayan (bebek arabalı bireyler) kullanıcıların yaşadığı sıkıntılar;
- Kullanıcıların, mevcut telefon uygulamalarında program akışı şemasına bağlı olarak yeterli ölçüde yönlendirilememesi.
Proje kapsamında tasarlanan uygulama mevcut navigasyon uygulamaları ile ortak çalışacak şekilde kurgulanmıştır. Oluşturulan sistem ile mevcutta bulunan navigasyon uygulamalarının, taşıtlar için kullandığı çalışma prensibinin yaya trafiğine uygulanarak çalışması öngörülmektedir. Böylece sadece görme engelli bireyler değil bu sistemi kullanacak olan tüm yayaların faydalanabileceği bir uygulama oluşturulması hedeflenmektedir. Belirlenen rota üzerindeki yaya yoğunluk durumu tespit edilecek ve kullanıcı farklı alternatifteki daha az yoğun olan bölgelere yönlendirilecektir. Aynı zamanda engelli bireyler en güvenli yaya geçitlerine yönlendirilerek, her türden dezavantaja sahip bireylerin karşıdan karşıya geçerken içerisinde bulunduğu risk minimuma indirgenecektir. Bu navigasyon uygulamasına yardımcı bir eleman olarak ise görme engelli bireyler için yaya geçitlerini kullanırken yaşadıkları sorunları önlemek adına akıllı bileklik tasarımı yapılmıştır. Bu bileklik trafik ışıklarının konumun net olarak tespit edilmesi ve kullanıcının yönlendirilmesi amacıyla tasarlanmıştır.
GPS tabanlı verilerin, trafik lambalarının lokasyonunu belirlerken tam noktayı tespit edememe ve lambaların konumlarında sapmalar olabilme ihtimali göz önünde bulundurularak bu sapmaların en aza indirilmesine yönelik trafik lambalarına sonar sistemle çalışan cihaz eklentisi yapılması ve akıllı bileklikten yayılacak dalgalar yardımıyla trafik lambasının tam konumuna ulaşılması hedeflenmektedir. Akıllı bilekliğin üzerinde sadece açma kapama tuşu ile panik butonu tanımlanmış, sade ve işlevsel bir tasarım öngörülmüştür. Akıllı bilekliğin iki farklı renk seçeneği bulunmaktadır; kişisel tercihlere göre tuş kullanımı değişebileceği gibi renk farklılıklarına göre tuşların yerleri de farklılık göstermektedir.
Uygulamanın kullanımı üye kaydı ile başlamaktadır. Uygulama Google Haritalar, Yandex Haritalar vs. uygulama hesapları ile de giriş yapılmasını mümkün kılacak özelliğe sahiptir.İlk kez uygulamayı kullanacakların üye kaydında sistem kullanıcı adı, e- posta adresi, şifre ile birlikte varsa özel durum (engel durumu, vs) hakkında bilgi istemektedir. Bu kısmın eklenmesindeki başlıca neden uygulamanın her kullanıcı grubunun ihtiyaçlarına yönelik bir seçenek geliştirebilme içeriğine dayanmaktadır. Üye kayıt işleminden sonra ana ekrana yönlendirilen kullanıcıya konum bilgisi iznine yönelik 'her zaman izin ver', 'yalnızca uygulamayı kullanırken' ve 'hiçbir zaman' şeklinde üç farklı seçenek sunulur.
Konum bilgileri paylaşıldıktan sonra üst bölümünde menü çubuğu, acil ihtiyaçlar, kaydedilenler ve arama butonu bulunurken, alt bölümde ise sırasıyla yaya görünümü, taşıt görünümü ve akıllı bileklik butonlarının bulunduğu ana ekran görüntüsüne ulaşılır. Acil ihtiyaçlar butonuna tıklandığında özellikle günlük temel ihtiyaçları referans alan market/AVM, hastane/sağlık ocağı, eczane, bankamatik/atm karakol gibi seçeneklerin bulunduğu sayfa açılır. İhtiyaca yönelik yapılan mekânsal seçim doğrultusunda uygulama otomatik olarak kullanıcıya en yakın market, hastane vb. mekânlar için alternatif rotalar ile birlikte mesafeleri gösteren bir liste oluşturur. Listeden yapılan seçim doğrultusunda uygulama kullanıcıya en yakın olan yol rotalarını sunar. ThisWay uygulaması, diğer uygulamalardaki en yakın mesafe hesaplamasına ek olarak kullanıcıya rota tercihine yönelik, yaya yoğunluğu ile birlikte en uygun ve en güvenli alternatif rotaları tanımlar. Uygulamanın amacı sadece en kısa rota değil tercihe yönelik güvenli, az yoğun, özellikle fiziksel ulaşım konforunu sağlayacak seçenekler ile rota alternatiflerin içeriklendirilmesidir.
ThisWay uygulamasının farklılaşan özelliklerinden biri diğer harita uygulamalarında mevcut olan rota kaydını, kullanıcısına sadece kayıtlı mekânları göstermek değil kayıtlı rotalar oluşturulmasına yardımcı olup, özellikle engelli bireyler için sıklıkla kullanılan rota erişiminin kayda geçirilmesinde kolaylık sağlamaktadır. Üst panelde yer alan butonlardan bir diğeri olan 'arama' ile harita uygulamalarındakine benzer olarak gitmek istenilen rota aratılarak, daha önce yaptığınız en sık ve mevcut aramalarınızı da göstermektedir. Menü çubuğunda ayrıca profil, keşfet, hava durumu ayarları ve yardım sekmeleri yer almakta olup, ayarlar kısmına gelip uygulama açıldığında akıllı asistanı otomatik olarak etkinleştiren veya devre dışı bırakabilen seçenekler ortaya çıkmaktadır. Uygulamanın bu özelliği ile kullanıcının herhangi bir müdahalede bulunmadan uygulama açıldıktan sonra asistana bağlanması kolaylaştırılmaktadır. Ayrıca ayarlar kısmında alternatif rotalar gösterilirken kullanılan renklerin, renk körü bireylere de kullanım kolaylığı sağlayabilmesi adına 'renk körü modunu etkinleştir' şeklinde bir seçenek tanımlanmıştır.
Yine uygulama ana ekranında mevcut konum görünmekle birlikte yaya veya taşıta yönelik yol tarifi alınmak istenildiğini ekran altında yer alan yaya görünümü veya taşıt görünümü butonlarıyla ayarlamak mümkündür. Yaya görünümünde ise özellikle geniş caddelerde iki farklı kaldırımın yoğunluğunu bildirirken, dar sokaklarda ise ortalama bir yoğunluk verisine erişmek mümkündür. Uygulama ile online veri noktası oluşturan kullanıcılarda anlık bildirim oluşturarak yoğunluktaki veriyi güncel tutmaya yardımcı olmaktadır.
Uygulamanın arayüzünü incelemek için tıklayınız: https://xd.adobe.com/view/cb34db1b-75b2-493d-57cb-bfce512f2485-bd05/grid